Einde aan omstreden vangletselboetes: controlemethode NVWA voldoet niet als bewijs voor vangletsel
Vangletselboetes van tafel vanwege onvoldoende bewijs
Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) heeft de methode van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om vangletsel bij kuikens vast te stellen opnieuw beoordeeld. Anders dan tot nu toe, heeft het CBb dinsdag 29 april beslist dat deze methode onvoldoende bewijs oplevert van vangletsel.
Ook de manier van tellen van het letsel en het rapporteren door de toezichthoudend dierenartsen schieten tekort. Het CBb komt tot deze beslissing omdat niet is uitgesloten dat het letsel op een ander moment in de keten van achtereenvolgens vangen, transport en slachten van de kuikens is ontstaan, dan bij het vangen.
Methode NVWA
De minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur had boetes opgelegd aan pluimveehouders omdat bij het vangen van de kuikens op de pluimveebedrijven, dus vóór het transport, meer dan 2 procent van de kuikens letsel had opgelopen. Toezichthoudend dierenartsen van de NVWA controleren op dit zogenoemd vangletsel in het slachthuis en doen dit volgens de methode die de NVWA daarvoor heeft ontwikkeld. Deze methode houdt onder meer in dat die dierenartsen bloedingen van drie centimeter en groter met een donkerrode tot paarse kleur bij de geplukte karkassen van de kuikens aan de slachtlijn tellen.
De minister had betoogd dat deze methode voldoet als bewijs voor vangletsel en als grondslag voor een boete. De pluimveehouders hadden aangevoerd dat dit niet het geval is, omdat de bloedingen die worden geteld ook tijdens het transport naar het slachthuis of op het slachthuis kunnen zijn ontstaan.
Niet wetenschappelijk gevalideerd
Het CBb heeft nu beslist dat de minister onvoldoende heeft onderbouwd dat de bloedingen die de toezichthoudend dierenartsen tellen, door het vangen zijn veroorzaakt. De methode van de NVWA is namelijk gebaseerd op aannames over de kleur en grootte van bloedingen en is niet wetenschappelijk gevalideerd. De waarnemingen van de toezichthoudend dierartsen laten daarom ruimte voor twijfel of sprake is van vangletsel of dat de bloedingen tijdens transport of op het slachthuis zijn ontstaan. De pluimveehouders krijgen daarin gelijk. Daarbij komt dat pluimveehouders geen reële mogelijkheid hebben om zich te verdedigen tegenover vermeend vangletsel vanwege de manier waarop de toezichthoudend dierenartsen hun waarnemingen doen en rapporteren. Het CBb heeft daarom de boetes herroepen, waarmee ze van tafel zijn.
Deze uitspraak is definitief, het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) is de eindrechter in deze zaak. De volledige uitspraak is via de onderstaande links te raadplegen.
'Overwinning voor de hele sector'
Zelfstandig adviseur Jan Brok, die twee van de achttien zaken aanspande, spreekt van een historische uitspraak in het voordeel van de Nederlandse pluimveehouders. Brok is blij dat de sector in een slepende juridische strijd over de omstreden vangletselboetes het gelijk aan zijn zijde heeft gekregen. Brok is verheugd dat een streep is gezet door het beleid waarbij pluimveehouders en vangbedrijven werden bestraft voor letsel bij pluimvee dat pas na het vangen, aan de slachtlijn werd vastgesteld.
Deze uitspraak markeert volgens Brok het definitieve einde van deze boeteregeling – een systeem dat al jaren voor frustratie en onzekerheid zorgde in de sector. Brok is blij dat er nu rechtvaardigheid komt voor de honderden pluimveehouders die onder deze regelgeving gebukt gingen.
'Rechtvaardigheid zegeviert uiteindelijk'
„Dit is een overwinning voor de hele sector", zegt Brok. „Jarenlang hebben wij ons vastgebeten in deze zaak, omdat we wisten dat het anders kon – en móést. Deze uitspraak bevestigt dat volharding loont, en dat rechtvaardigheid uiteindelijk zegeviert."
Brok voerde de afgelopen jaren honderden procedures tegen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) „Zonder het vertrouwen van de pluimveehouders hadden we dit nooit kunnen bereiken", zegt hij. „Ik wil dan ook iedere ondernemer bedanken die de stap heeft gezet om dit collectief aan te vechten. Samen sta je sterker – dat blijkt maar weer." De komende tijd blijft Brok zich inzetten voor een eerlijke afwikkeling van lopende en toekomstige zaken.
