Wiersma overweegt in te grijpen door verhoogde salmonelladruk bij leghennen
Vuile eiertrays mogelijke oorzaak verspreiding Salmonella Enteritidis

Sinds de zomer van 2023 is er in Nederland sprake van een verhoging van het aantal Salmonella Enteritidis (SE)-besmettingen bij legpluimvee. Door dit hogere aantal besmettingen neemt ook de infectiedruk toe en is het risico op verdere verspreiding van SE via bijvoorbeeld erfbetreders, ongedierte en gebruiksmateriaal groter. Bedrijfshygiëne blijft een van de belangrijkste aandachtspunten, stelt Avined.
In de legpluimveesector is het hergebruik van leeggoed, zoals eiertrays, kratten, pallets en rolcontainers, een gangbare praktijk binnen de logistieke keten. Leeggoed circuleert vaak tussen meerdere pluimveebedrijven, pakstations en distributiecentra. Dit kan een reëel risico vormen voor de verspreiding van Salmonella, waarschuwt Avined.
Leeggoed: een onderschatte besmettingsroute
Wanneer leeggoed, afkomstig van een bedrijf met een Salmonella Enteritidis-besmetting, niet grondig en structureel wordt gereinigd, kunnen achtergebleven ei-resten en daarmee SE een directe besmettingsbron vormen. SE kan zo via transportstromen andere bedrijven bereiken en verder verspreid worden.
Sectorbrede aandacht nodig
De toename van Salmonella Enteritidis-besmettingen vraagt om een gezamenlijke aanpak, immers SE is een serieuze bedreiging voor de volksgezondheid, aldus Avined. De koepelorganisatie werkt samen met verschillende ketenpartners aan bewustwording en praktische richtlijnen en roept pluimveehouders, pakstations en transporteurs op om onder andere kritisch te kijken naar de materialen die dagelijks in contact komen met eieren. Deze verdienen structurele aandacht:
- alertheid met betrekking tot reiniging van eiertrays, kratten, pallets en rolcontainers vóór hergebruik,
- maar ook controle daarop is essentieel.
Daarnaast wordt geadviseerd om:
- leeggoed van SE-positieve bedrijven niet te mengen met leeggoed van Salmonella-vrije bedrijven;
- transportstromen duidelijk te scheiden;
- kleurcodering of labeling van besmette stromen te overwegen.
„Heeft u als leghennenhouder te maken met, of hoort u signalen over, leeggoed dat niet volgens de verwachte hygiënenorm wordt afgeleverd? Neem dan contact op met het pakstation of de eiproductenfabrikant die het leeggoed heeft geleverd", adviseert Avined.
Wiersma overweegt in te grijpen
Demissionair landbouwminister Femke Wiersma wil dat de pluimveesector extra stappen zet in de strijd tegen salmonella bij leghennen. In een brief aan de Tweede Kamer waarschuwt ze dat ze zich anders genoodzaakt ziet aanvullende, verplichte ingrepen door te voeren.
Het aantal besmettingen met Salmonella enteritidis (SE) bij leghennen overschreed in 2023 en 2024 met respectievelijk 3,5 procent en 4 procent de Europese doelstelling van 2 procent. Hetzelfde wordt verwacht voor 2025. In de jaren voor 2023 lag de besmetting stabiel onder de 2 procent.
Wiersma wil daarom op korte termijn in gesprek met Avined. Ze verwacht dat Avined met concrete voorstellen komt voor hoe de pluimveesector de SE-druk omlaag gaat brengen. Op dit moment wordt al bronopsporing uitgevoerd naar het voorkomen van SE-besmettingen. Hieruit blijkt vooralsnog niet één duidelijk aanwijsbare oorzaak. Het Responsteam Zoönosen adviseert de minister leghenkoppels vaker te testen. Zo wordt de periode dat er besmette eieren op de markt komen korter. Verder moeten positieve koppels sneller worden geruimd om de infectiedruk in de hele sector te verminderen. De vele salmonella-uitbraken bezorgen de legsector kopzorgen.