Voerdip na vaccinatie bij pluimvee: oorzaken, gevolgen en herstel

Waarom daalt de voeropname na vaccinatie?

Na vaccinatie, vooral met levende vaccins, reageren kippen vaak met een tijdelijke dip in voer- en wateropname. Dit komt door de immuunreactie: dieren zijn minder actief, nemen minder voer op en groeien tijdelijk minder snel. De voerdip is vooral zichtbaar bij vaccinaties tegen Newcastle disease, Gumboro en Infectieuze Bronchitis. Bij leghennen kan dit leiden tot minder eieren, bij vleeskuikens tot groeivertraging. Het doel is altijd om de voerdip te minimaliseren en blijvende effecten te voorkomen.

Wetenschappelijke inzichten: herstel na voerdip

Uit wetenschappelijke studies blijkt dat een voerdip na vaccinatie meestal van tijdelijke aard is. Gezonde dieren herstellen doorgaans snel: binnen enkele dagen na de enting pakken ze hun normale voeropname en groei weer op. Dit geldt ook bij gemengde vaccinaties, zoals tegen Newcastle disease en Gumboro tegelijk. Zulke combinaties worden goed verdragen en veroorzaken geen blijvende schade aan productie of diergezondheid.

Toch zijn er verschillen tussen vaccinatieprogramma’s. Sommige schema’s, zoals het gelijktijdig toedienen van vaccins tegen Infectieuze Bronchitis en AMPV, kunnen tijdelijk de groei en voeropname beïnvloeden. In de eerste dagen na vaccinatie kan de voerdip wat langer aanhouden, maar uiteindelijk herstellen de dieren zich meestal snel. Aan het einde van de ronde zijn de verschillen in productie vaak minimaal.

Coccidiose en coccidiose-vaccinatie kunnen eveneens een tijdelijke daling van de voer- en wateropname veroorzaken. Uit onderzoek blijkt dat bij een infectie met Eimeria-soorten zowel de voer- als wateropname vanaf dag 4-5 na infectie sterk kan dalen, soms tot minder dan de helft van normaal, vooral bij een zware infectie. Vaccinatie met levende coccidiose-oöcysten leidt doorgaans tot een milde, kortdurende dip, waarna het koppel snel immuniteit opbouwt en herstelt

Naast vaccinatie spelen ook andere stressmomenten een rol, zoals uitladen, transport of een veldinfectie. Deze factoren beïnvloeden de darmgezondheid en verhogen de energiebehoefte van het immuunsysteem, waardoor voeropname tijdelijk daalt. Omgevingscondities zoals temperatuur en ventilatie, evenals de fysiologische status van het dier, bepalen hoe snel herstel optreedt.

Praktische ondersteuning bij voerdip

Juist op momenten van stress is het belangrijk om dieren extra te ondersteunen, zodat productieverliezen beperkt blijven en het koppel snel weer op niveau is. Een praktische oplossing is het inzetten van herstelproducten zoals Farm-O-San Fortifloq. Dit aanvullend diervoeder helpt de darmgezondheid en wateropname te optimaliseren, waardoor het herstel na een dip wordt versneld.

Conclusie

Een voerdip na vaccinatie is een bekend verschijnsel in de pluimveehouderij. Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat deze dip meestal tijdelijk is en geen blijvende schade veroorzaakt, mits de dieren gezond zijn en goed worden begeleid. Door alert te zijn op stressmomenten en tijdig ondersteunende maatregelen te nemen, zoals het inzetten van Farm-O-San Fortifloq, kunnen pluimveehouders en dierenartsen de negatieve effecten van een voerdip beperken en de productiviteit van hun dieren behouden.