EU en US op landbouwgebied nog ver uit elkaar

De uitgelekte documenten zijn zogenaamde 'consolidated documents', waarin de tekstvoorstellen van de verschillende partijen naast elkaar staan. Voor elke regel staat aangemerkt welke partij die heeft ingediend. Enkel als beide partijen het over een regel eens zijn, staat er geen label voor, maar van die regels zijn er niet veel.
De teksten tonen vaak de verschillende inzichten van de partijen. In het hoofdstuk over landbouw benadrukt de EU verschillende malen de niet-economische waarden. Landen moeten elkaars maatschappelijke keuzes op het gebied van landbouwbeleid erkennen, klinkt het. Die gaanbijvoorbeeld overvolksgezondheid, veiligheid en milieu, of om de bescherming van culturele verscheidenheid. Ook wil de EU een prominente rol voor duurzaamheid in het verdrag. Maar de VS lijken daar niets van te willen weten.
(Phyto)sanitaire maatregelen
Ook in het hoofdstuk van (phyto)sanitaire maatregelen komt dit verschil in inzicht aan de orde. De EU wil dat in dit hoofdstuk ook dierenwelzijn wordt meegenomen, de VS hebben daar geen boodschap aan.
In veelhandelsverdragen is het gebruikelijkdat landen elkaars kwaliteitsstandaarden erkennen als gelijkwaardig; met andere woorden, dat als een product in land A is goedgekeurd, het daarmee impliciet ook geschikt is voor land B. Maar in TTIP wil de EU voor landbouwproducten een uitzondering maken. Het is enkel bereid om de Amerikaanse standaarden te erkennen als dat land objectiefbewijst dat die aan de Europese kwaliteitseisen voldoen. Het eindoordeel daarvan moet bij de EU liggen. De VS gaat daar niet in mee en wil eenvoudigweg eenerkenning van gelijkwaardigheid van standaarden.
Grote druk
De onderhandelingen staan onder grote druk. Het is de beide partijen er veel aan gelegen om die dit jaar nog af te sluiten, zolang Obama nog president is. Een volgende president zou wel een stuk minder interesse kunnenhebben om nog internationale verdragen af te sluiten. Zowel Donald Trump, Hillary Clinton, Bernie Sanders als Ted Cruz zijn in hun campagnes kritisch geweest over TTIP en het Amerikaans-Aziatische equivalent TPP. Maar een Europese topambtenaar liet zich afgelopen week kritisch uit over de positie van de VS; ze willen wel haast maken, maar nergens op toegeven.

Tekst: Wim van Gruisen
Zoon van een Zuid-Limburgse pluimveehouder met eigen slachterij, geschoold als econoom. Sinds 2011 in dienst van Agrio, waar hij artikelen schrijft voor de regio- en vakbladen en de Agrio-websites. Zijn focus lag aanvankelijk op landbouweconomie, tegenwoordig vooral op de Haagse en Brusselse politiek.
Beeld: Marel Stork Poultry Processing