Veehouder krijgt 33.000 euro aan leges terug

Adviesbedrijf Rombou had voor de betreffende melkveehouder een beroep ingesteld tegen de leges die hij moest betalen om een nieuwe stal te kunnen bouwen. De gemeente had een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied vastgesteld, maar dit plan was door de Raad van State vernietigd. In dat geval is de regel dat het bestemmingsplan nooit heeft bestaan.

Op het moment dat de veehouder een omgevingsvergunning indiende, was automatisch het oude bestemmingsplan van toepassing en daarvan was de houdbaarheid verstreken. De rechter stelde de veehouder in het gelijk. De gemeente had geen leges in rekening mogen brengen omdat het bestemmingsplan verouderd was.

Bestemmingsplan herzien
Om de een bestemmingsplan actueel te houden, is een gemeente verplicht het bestemmingsplan ten minste eens in de tien jaar te herzien of opnieuw vast te stellen. Om dit af te dwingen, is in de Wet ruimtelijke ordening een sanctie opgenomen. Als het bestemmingsplan meer dan tien jaar oud is, mag de gemeente, totdat een nieuw bestemmingsplan is vastgesteld, geen leges heffen voor een omgevingsvergunning voor het bouwen, slopen of aanleggen van werken.

Nog veel verouderde bestemmingsplannen
Rombou ziet veel vaker dat een bestemmingsplan ouder is dan tien jaar. Daarnaast zijn er gemeenten waar het bestemmingplan binnenkort vervalt en waarbij niet op tijd een nieuw bestemmingsplan in procedure is gebracht.

De herziening van het bestemmingsplan wordt volgens het adviesbedrijf bijvoorbeeld uitgesteld omdat over een aantal jaar de Omgevingswet in werking treedt. Gemeenten nemen daarmee het risico dat zij geen leges mogen heffen. Desondanks sturen gemeentes vaak wel een rekening. Ondernemers en burgers zijn meestal niet op de hoogte van de legessanctie en maken geen bezwaar, aldus Rombou.

Beheersverordening
Om toch leges te kunnen heffen, merkt Rombou dat een groot aantal gemeenten probeert de legessanctie te ontlopen door een beheersverordening vast te stellen. Een beheersverordening is een alternatief voor een bestemmingsplan voor gebieden waar ze verwachten dat er niet wordt gebouwd. Gemeenten mogen geen beheersverordening instellen met als doel toch leges te kunnen innen. De gemeente loopt daarbij het risico dat de beheersverordening door een rechter onverbindend wordt verklaard en dat er alsnog een sanctie wordt opgelegd, meldt Rombou.