Beheersing bloedluis binnen handbereik

Monitoring is de basis bij de bloedluisbestrijding. Beheersing van bloedluis op een arbeidsextensieve en economisch verantwoorde wijze is binnen handbereik. De ontwikkeling van de bloedluisteller, het populatiemodel en de modellering van de schade zit in de eindfase waarna de testfase met meer praktijkdata kan beginnen.

Dat vertelden Johan van Riel, onderzoeker WUR, en dierenarts Roland Bronneberg pluimveedierenarts AviVet, op het minisymposium vrijdag 13 januari ter gelegenheid van de promotie van de Wageningse onderzoekster Monique Mul. Zij promoveerde op een proefschrift over getegreerde plaagdierbeheersing van vogelmijt bij kippen. Ze ontwikkelde daarvoor een geautomatiseerdebloedluisteller, die dagelijks bloedluizen telt, en waardoor de pluimveehouder kan monitoren. En zonder extra arbeid.

Meten en modelleren is weten
Johan van Riel gaf uitleg over de onderzoeken naar het gebruik van modellen bij mijtentellingen en productiegegevens van de hennen met data van proefbedrijf Geel, Franse data en data van Nederlandse praktijkbedrijven.

Het continue tellen van bloedluis en data verwerken in modellen leveren veel informatie over het voorkomen van bloedluis. Zowel de groei van de mijten als het bestrijdingseffect kunnen binnen een bedrijf veranderen zonder dat de oorzaak bekend is. Het continue voorspellen van de groei en het bestrijdingseffect is belangrijk voor de kosteneffectieve beheersing van bloedluis. Elk bedrijf heeft namelijk een eigen kritisch niveau waarna bestreden dient te worden.

Monitoring
Pluimveedierenarts Roland Bronneberg noemde ook het belang van monitoren. De impact van bloedluis is groot als de bestrijding te laat is. Bij de monitoring is van belang wanneer de eerste mijten worden gezien, op welke locaties, de behandeling en het effect. Een ideale bloedluismonitor, zoals de automatische bloedluisteller en de Red Mite Trap, is robuust & betaalbaar, meet continue op meerder locaties, meet alle stadia, is gevalideerd en geeft een goede afspiegeling van de aanwezige besmetting.

Integrated Pest Management
Bedrijven worden nooit 100% vrij maar het moet beheersbaar blijven, zei Roland Bronneberg. Voor een goede bloedluisbestrijding ziet hij de volgende mogelijkheden:

Goede reiniging en ontsmetting in de leegstand belangrijk
Fysische: bijvoorbeeld warmtebehandeling
Chemische: bijv. acaricide
Etherische oli, plantenextracten
Biologische bijv. roofmijten, schimmels
Mechanisch bijv. Q-perch zitstok
Innovatieve stalontwerpen
Vaccinatie.

Meer wetenschappelijk onderzoek naar alternatieve bestrijding is nodig. Een integrale aanpak van bloedluis is gewenst. Preventieve maatregelen, monitoring, bestrijding en effect worden dan meegenomen met als gevolg een effectievere beheersing.

Tekst: Monique van Loon

Monique van Loon – van Duijnhoven is opgegroeid op een pluimveebedrijf met vleeskuikenouderdieren in Brabant. Monique heeft na haar opleiding aan de Hogere Agrarische School in Den Bosch ruim twintig jaar in het pluimveebedrijfsleven gewerkt als bedrijfsadviseur en communicatiespecialist pluimvee. In 2010 startte ze haar bedrijf AgriContent met als specialisme pluimvee. Ze denkt mee met de redactie en schrijft als freelancer voor Pluimveeweb.

Beeld: WUR