Ontwikkelingen diagnostiek M.s.

De M.s. ziektebeelden en de subklinische, dus zonder ziekteverschijnselen, M.s. besmettingen zijn aanleiding geweest om de de georganiseerde ziektebestrijding van M.s. in het leven te roepen, met als doel het groot aantal M.s. besmettingen bij commercieel pluimvee te doen dalen.
Voor dit monitoringsprogramma is door GD gewerkt aan de verbetering van de diagnostiek van M.s. veldinfecties en aan de ontwikkeling een moleculaire typeringstechniek om meer inzicht te krijgen in de verspreidingsroutes van M.s. Dat zei Remco Dijkman, onderzoeker R&D afdeling Gezondheidsdienst voor Dieren, op de bijeenkomst van WPSA, Agrivaknet en VGP in Wijchen.
M.s. seromonitoring en M.s. vaccinatie gaan niet samen
De introductie van een levend M.s. vaccin vormde een zeer grote bedreiging voor het monitoren van M.s. veldinfecties door middel van serologie (bloedonderzoek) omdat vaccinatie de productie van antistoffen tegen M.s. bewerkstelligt. Monitoren met een algemene M.s. PCR is ook geen alternatief omdat hiermee geen onderscheid gemaakt kan worden tussen de M.s. vaccinstam en M.s. veldstammen. Het gevolg: M.s. veldinfecties konden niet meer aangetoond worden in M.s. gevaccineerde koppels.
Door de ontwikkeling van een zogenaamde M.s. DIVA (differentiating infected from vaccinated animals) PCR, werd het toch mogelijk om in gevaccineerde dieren veld M.s. op te sporen. Hiermee is het mogelijk om in eenzelfde dier naast de M.s. vaccinstam ook de M.s. veldstam aan te tonen en M.s. gevaccineerde koppels vrij van veldinfectie te onderscheiden van M.s. gevaccineerde koppels besmet met veld M.s.
De toepassing van de DIVA test in de praktijk heeft laten zien dat de M.s. vaccinstam spreidt van gevaccineerde naar ongevaccineerde dieren op eenzelfde opfokbedrijf. Daarom worden niet alleen M.s. gevaccineerde koppels gemonitord met de M.s. DIVA PCR, maar ook koppels die op een bedrijf zijn opgefokt waar het levende M.s. vaccin is gebruikt.
Aanpak M.s infectie en vaccinatie op meerleeftijden bedrijven
Onderzoek met de nieuw ontwikkelde M.s. DIVA PCR heeft laten zien dat hoewel M.s. vaccinatie de klinische verschijnselen kan verminderen/voorken, het niet beschermt tegen het aanslaan van een M.s. veldinfectie. De M.s. vaccinatie draagt wel bij aan vermindering van de uitscheiding van veld M.s. en vertraagt de spreiding tussen dieren. Een goede vaccinopname is hiervoor wel een vereiste.
Mogelijk dat het opeenvolgend vaccineren van M.s.-vrije opfokleghennen bestemd voor M.s. besmette meerleeftijdenbedrijven op termijn kan resulteren in het M.s. vrij enten van deze categorie bedrijven. Op deze bedrijven worden M.s. infecties in stand gehouden omdat oudere kippen steeds jonge kuikens besmetten. De effectiviteit van de M.s. vaccinatie op besmette meerleeftijdenbedrijven moet nog onderzocht worden.
Verspreiding M.s.
Inzicht in de verspreidingsroutes van M.s. kan een grote bijdrage leveren aan de preventie van M.s. infecties. De ontwikkeling van een nieuwe moleculaire typeringstechniek op basis van meerdere genen maakt het voor het eerst mogelijk om epidemiologische verbanden tussen M.s. uitbraken te leggen. Zo kan de moleculaire analyse van M.s. stammen verkregen uit verschillende uitbraken bijvoorbeeld zeggen of er nieuwe insleep is geweest (door onvoldoende hygiemaatregelen), of M.s. op het bedrijf is blijven hangen (onvoldoende reiniging en ontsmetting) en of dezelfde M.s. stam binnen een integratie verspreid wordt (onvoldoende hygiemaatregelen).