Onschadelijke biofilmvormers bestrijden Salmonella

Dat is n van de denkrichtingen die uit het onderzoek van Sharon Maes van het Vlaamse Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) komt. Ze ontwikkelde ook een chemisch-microbie bemonsteringsmethode om de reinheid te controleren. De chemische kant detecteert de eventuele aanwezige matrixcomponenten, de microbie analyse vertelt welke soorten, al dan niet ongewenste bacteri, er in de biofilm huizen. Maes promoveerde 5 november aan de Katholiek Universiteit in Leuven.

Biofilms zijn een gevreesde bron van besmettingen in veehouderijstallen. In waterleidingen kan er zich zelfs na grondige reiniging een bacterielaag vormen die zich door middel van een slijmvormige matrix hardnekkig vastzet aan het oppervlak. Na verloop van tijd kunnen de groeiende bacteri weer loskomen en op die manier leiden tot een ziekte.

Samenstelling vrij bedrijfsspecifiek

Maes ontwikkelde een protocol waarin bacterie tellingen worden gecombineerd met chemische analyses die de matrixcomponenten opsporen. Zij ontdekte dat er een aantal vaak voorkomende biofilmvormers zijn, maar dat de samenstelling van biofilms vaak hl bedrijfsspecifiek is. In de drinkwatersystemen van 5 vleeskuikenbedrijven werden indicaties voor de aanwezigheid van biofilms gevonden op 63% van de bemonsterde oppervlakken. De meest geentificeerde soorten waren Stenotrophomonas maltophilia, Pseudomonas geniculata en Pseudomonas aeruginosa.

Salmonella Java

In Belgizijn er soms problemen met een hardnekkige Salmonella Java infectie bij vleeskuikens. Sharon Maes onderzocht daarom ook de interactie tussen deze ziekteverwekker en de onschadelijke biofilmvormer Pseudomonas putida. Daarvoor ontwikkelde ze een nieuw model die biofilmvorming aan de binnenkant van een drinkwatersysteem nabootst. Salmonella Java bleek daarin een sterke biofilmvormer. Maar, wanneer aangebracht in aanwezigheid van Pseudomonas putida werd biofilmvorming door Salmonella Java onderdrukt, als gevolg van competitie tussen beide bacteri.

Mogelijk waardevol in bestrijding van Salmonella en Campylobacter

Na succesvolle proeven op laboratoriumschaal, kan het potentieel van Pseudomonas putida als biocontrole-organisme verder worden onderzocht. Hierdoor zou het in de toekomst mogelijk kunnen zijn om de contaminatie van vleeskuikens met Salmonella of Campylobacter beter te controleren en voedsel-gerelateerde uitbraken te beperken.