Fotoserie: Oranjehoen klaar voor doorbraak na nemen hobbels

Johan Leenders ontwikkelde samen met zijn moeder Annelien een eigen kipconcept: Oranjehoen. Met het Oranjehoen hebben ze de regie in handen en kunnen ze zichzelf onderscheiden. Door de reststromen van onder andere wortels van hun akkerbouwbedrijf in het kippenvoer te gebruiken, zetten ze naar eigen zeggen een goede stap in de richting van kringlooplandbouw.

Johan (29) en zijn moeder Annelien (57) Leenders houden in Swifterbant (FL), in twee identieke stallen 35.000 vleeskuikens volgens het één ster Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming. Ze ontwikkelden de afgelopen twee jaar hun eigen kipconcept de Oranjehoen, dat ze nu uit willen rollen. Daarnaast hebben ze 50 hectare akkerbouw. Hiermee schakelen ze momenteel over van regulier naar biologisch. Johan werkt 38 uur per week als adviseur biologische akkerbouw.

De Oranjehoen is een aparte lijn van Hubbard. Dat wilde Johan. „Het moest echt onderscheidend zijn, ook qua lijn.” Hij noemt de Oranjehoen de 50-tintenkip omdat de kuikens diverse kleuren hebben. De vleeskuikens krijgen sojavrij voer waarin restproducten uit de akkerbouw in verwerkt zijn.

In het voer van de Oranjehoen zitten restromen van onder andere wortels uit de akkerbouw verwerkt, waardoor zowel de kuikens als het vlees oranje kleuren. Door het aangepaste voer is de smaak van de kip anders.

Een bedrijfsoverzicht waar vooraan beide vleeskuikenstallen met daartussenin de uitloop te zien zijn en daarachter de akkerbouwloodsen. In beide vleeskuikenstallen werkt de familie met een warmtewisselaar. Door de zonnepanelen op beide staldaken is het bedrijf energieneutraal. „We leveren meer stroom aan het net dan we zelf nodig hebben”, zegt Johan.

In hun nieuwste stal uit 2014 werkt Leenders met een fijnstoffilter waardoor de fijnstofuitstoot uit die stal 40 procent wordt verlaagd. „Dat was geen eis, maar we hebben daarin geïnvesteerd met het oog op mogelijke regelgeving in de toekomst”, vertelt Johan. Ondanks het fijnstoffilter vinden ze schoonmaken van de warmtewisselaar nog steeds een kriem. „We willen de warmtewisselaar altijd helemaal schoon maken en zijn er een dag mee bezig”, zegt Johan.

De familie richtte hun beide stallen zo in dat ze eenvoudig over kunnen schakelen op reguliere vleeskuikens. „Volgens onze vergunning mogen we 80.000 reguliere vleeskuikens houden”, zegt Annelien. „De middelste voerlijn gebruiken we om automatisch tarwe te strooien. Dagelijks minimaal eenmaal graan strooien, is een eis voor het Beter Leven keurmerk en ook voor de Oranjehoen. Indien nodig kunnen we er voerpannen aanmaken voor reguliere kuikens”, zegt Johan. Al is de familie dat voorlopig niet van plan. „De Oranjehoen is klaar voor de doorbraak. We hebben nu in beide stallen sterkuikens zitten. Maar zetten in januari in één stal Oranjehoenen op. Hopelijk groeit de afzet en kunnen we volgend jaar iedere ronde Oranjehoenen in één stal opzetten”, hoopt Johan.

De familie koos ook voor een vuilwatersensor. „We spoelen regelmatig en zeker de eerste week de drinknippellijnen door. De eerste week is het 34 graden Celsius en is de doorstroming van het water laag, waardoor de kans op een biofilm en daardoor slechtere waterkwaliteit groot is. Het doorspoelen duurde anderhalf uur per drinklijn. Bij de bouw van de nieuwe stal hebben we voor een automatisch doorspoelsysteem met vuilwatersensor gekozen. Dat scheelt ons een halve dag per week doorspoelen”, vertelt Annelien.

In het voerlokaal hangt een kastje waarop de waterkwaliteit te zien is. „Als het bovenste lampje brandt, is de waterkwaliteit goed. Indien het onderste lampje brandt, is de waterkwaliteit heel slecht. We hebben het zo ingesteld dat we automatisch spoelen als het tweede lampje gaat branden”, legt Annelien uit. De familie werkt met leidingwater.

In beide stallen hangt een camera. Zowel Johan als zijn moeder kunnen op hun mobiel zien hoe de kuikens in de stal liggen. „We lopen iedere dag minstens twee keer door iedere stal. Dan zie je meer”, zegt moeder. Ze zijn echter wel blij met de camera’s. „Je kunt snel even zien hoe de kuikens erin liggen. En zomers tijdens hete dagen kun je kijken of de koeling en ventilatie het goed doet.”

Aangezien de stallen (22 bij 60 binnenwerk) vrij breed zijn, zit de koeling niet aan de zijmuur maar hangt vijf meter vanaf de zijwand.

Leenders koos in 2014 voor deze luchtinlaatventielen. „De inlaatventielen hebben een schuine opening waardoor er ’s winters geen koude lucht op de dieren valt bij minimumventilatie”, zegt Annelien. De eerste veertien dagen verzorgt de warmtewisselaar de volledige ventilatie. Pas na twee weken gaan de inlaatventielen open.

Leenders werkt in beide identieke stallen met lengteventilatie.

In de stal staan strobalen die als afleidingsmateriaal voor de kuikens dienen. Ook als strooisel werkt de familie sinds deze ronde met stro. „Voetzoollaesies is hier nooit een probleem. De bezetting is met 12 kuikens per vierkante meter bij sterkuikens erg laag”, verklaart moeder. Bij hun Oranjehoen hanteren ze een bezetting van 9,2 kuikens per vierkante meter. „We zetten dan slechts 12.000 kuikens op in één van onze twee stallen.”

Dankzij de daglichtramen komt er ook in de regenachtige novemberdag al veel licht in de stal. Ook nu Annelien voor het maken van een foto de verlichting even uitschakelde, is er voldoende te zien in de stal. „In de zomer schakelt de stalverlichting vaak automatisch uit omdat er door de felle zon voldoende licht door de dakramen de stal binnenkomt.”

Tussen beide stallen had Leenders in 2014 bij de bouw van hun tweede stal een overdekte uitloop gebouwd omdat ze verwachtten dat dit een eis kon worden in de toekomst. „Een overdekte uitloop tussen de stallen vonden we mooier en degelijker dan een overdekte uitloop naast de stallen. Achteraan zit een zeil om de wind tegen te houden. Hier kan het nogal hard waaien”, zegt Johan met een brede glimlach.

De kuikens krijgen een kruidenextract door het drinkwater gemengd. „We werken al heel lang met kruiden door het drinkwater. Dat werkte positief op de gezondheid van kuikens. Toen we in 2008 stopten met reguliere kuikens hadden we al vijftien rondes op rij geen antibiotica ingezet”, zegt Annelien.

Dankzij de automatische weegschaal kunnen de vleeskuikenhouders de groei van hun kuikens in de gaten houden. De familie bespaarde nergens op bij de bouw van de stal in 2014. „We hebben duurder gebouwd dan gemiddeld. In de wanden zit dikke isolatie. De RC-waarde is 3,5. Ik verwacht dat energie steeds duurder gaan worden, waardoor investeren in dikkere isolatie op lange termijn loont.” Met de stal kan Leenders nog jaren vooruit. Al is de jonge, ondernemende vleeskuikenhouder continue op zoek om dingen te verbeteren. „Ik sta altijd open voor nieuwe ontwikkelingen en ben bereid hier te investeren zodat we voorop blijven lopen.”

„Tussen de kippen lopen vind ik het mooiste wat er is”, zegt Johan. „Ik geniet er zo van en ben zo trots op onze kippen dat ik regelmatig foto’s van ze maak en deel op Twitter. Daardoor ben ik langer met een ronde bezig dan mijn moeder”, zegt hij met een brede glimlach.

Johan is de derde generatie die op het gemengde bedrijf in Swifterbant boert. Zijn opa vestigde zich hier vanuit Drenthe. Zijn ouders zetten de akkerbouwtak voort en in 1997 verruilde Annelien de politiek voor kippen. Ze bouwden in 1997 hun eerste vleeskuikenstal. In 2014 verdubbelen ze de vleeskuikentak met een identieke stal. „De kippen vormden een gouden combinatie met de akkerbouw", legt Annelien uit. „De granen en het stro konden voor de kippen gebruikt worden en de mest kon altijd op het eigen land geplaatst worden. De 35.000 kippen werden destijds op ruim 1.300 vierkante meter gehouden. De neventak voorzag goed in de mestbehoefte van de akkerbouw en zorgde voor een welkome aanvulling op ons inkomen.”

Oranjehoen

Benieuwd naar het complete verhaal achter de Oranjehoen van de familie Leenders lees dan de uitgebreide reportage in vakblad Pluimveeweb van vrijdag 6 december. Ontvangt u het vakblad Pluimveeweb nog niet? Vraag dan hier een gratis proefnummer aan. Wilt u een abonnement op vakblad Pluimveeweb? Klik dan hier.

Tekst: Tom Schotman

Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.

Beeld: Ellen Meinen

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Fotoserie: Oranjehoen klaar voor doorbraak na nemen hobbels

Oranjehoen

Tekst: Tom Schotman

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: Oranjehoen klaar voor doorbraak na nemen hobbels

Oranjehoen

Tekst: Tom Schotman

Deel dit artikel

Praat mee

Nieuwsbrief