Meer tijd voor aanpassingen stallen Brabantse veehouders

Na het overleg met minister Schouten en de overige provincies over het terugdringen van de uitstoot van stikstof heeft het bestuur van de provincie Noord-Brabant het landbouwbeleid op een aantal onderdelen bijgesteld. Deze worden voorgelegd aan Provinciale Staten, welke op 13 december debatteert over het stikstofbeleid.

De provincie wil doorpakken, maar past het beleid aan. „We hebben een nieuw pakket liggen, waar wij als college van Gedeputeerde Staten enthousiast over kunnen zijn”, sprak milieugedeputeerde Rik Grashoff (GroenLinks) tijden de vrijdag gehouden persconferentie. „Met dit pakket gaan we sneller, beter en structureel resultaat boeken.”

Datum schuift op

Er wordt meer tijd gemaakt, nodig om zorgvuldige stappen te kunnen zetten. „Er is discussie. Kan het wel zo snel als het kan? Daarom nemen we iets meer tijd om echt innovatie stalsystemen te integreren.” Concreet betekent dit dat Brabantse veebedrijven niet voor 1 april 2020 maar uiterlijk 1 januari 2021 een aanvraag voor een milieuvriendelijke stal moeten indienen. Ook de daadwerkelijke realisatie van stalaanpassingen schuift 9 maanden op, van 1 januari 2022 naar 1 oktober 2022. Zonder dat hij dit aan de orde stelde, weet Grashoff dat hiermee de eis die tot het opstappen de beide CDA-gedeputeerden leidde, wordt gehonoreerd.

Beleidsmonitoring

„We willen naar één systeem van beleidsmonitoring”, sprak Grashoff. Daartoe wordt tot 2030 een zogenoemd ‘afnamepad’ voor stikstof in Natura 2000-gebieden afgesproken. Het doel is 25 tot 40 procent reductie in tien jaar. De gedeputeerde omschreef het als ‘een harde en hoge doelstelling’.

Het salderen, een belangrijk verschilpunt tussen de provincies en het Rijk, is volgens Grashoff uit de wereld. „Wat intern salderen betreft zijn we op de goede weg: dat kan.” Anders is het met het extern salderen. „Daarvan heeft de minister gezegd dat we moeten uitgaan van de gerealiseerde capaciteit. Wij voegen ons bij de uitgangspunten van de minister.”

Gelijkschakelen

Hoewel Brabant in juli 2017 een eigen beleid heeft uitgestippeld, erkende Grashoff dat de verschillen tussen Brabant en de andere provincies zijn verminderd. „Het doel is hetzelfde, de termijnen zijn opgeschoven. Ik heb de verwachting dat wij in staat zijn om dit de komende 10 jaar te doen.”

Hij wees erop dat de vergunningverlening al weer voorzichtig is opgepakt. Niet voor alle diercategorieën zijn er al geschikte systemen, liet hij weten. En innovatieve stalsystemen die zijn aangemeld, moeten worden getoetst. Dat gebeurt in januari en februari 2020 door experts, ook uit de agrarische sector. „Die kijken naar wat realistisch is”, het moet haalbaar zijn en financierbaar zijn. De borging moet gebeuren, samen met de sector. „We willen druk op de ketel houden. Ook voor innovatieve stalsystemen willen we per 1 januari 2021 bindende afspraken maken.”

Bedrijven uitkopen

Ten aanzien van de gebiedsgerichte aanpak, stelt het provinciebestuur voor om de komende 2 tot 3 jaar veebedrijven binnen 5 kilometer afstand van een Natura 2000 gebied met verouderde stallen – Grashoff noemde een uitstoot van 5 mol/ha/jaar – te benaderen met een uitkoopregeling. „We gaan op zoek naar oudere stallen met veel ammoniakuitstoot.” De gedeputeerde schat dat het in totaal om 100 tot 200 bedrijven in Brabant gaat. Met klem wees hij erop dat de regeling vrijwillig is. „Maar we krijgen best veel signalen van veehouders die overwegen om te stoppen. En als wij een fatsoenlijk aanbod doen, is er ook veel vraag.”

De provincie rekent erop dat het geld voor de aankoop van het vastgoed en de stikstof van het Rijk komt. Ook niet-agrarische bedrijvigheid die veel stikstof uitstoot, wordt bij deze aanpak betrokken. Overigens zal dit volgens de gedeputeerde om een beperkt aantal bedrijven gaan, omdat in zones rond Natura 2000 hoofdzakelijk landbouwbedrijven zijn gevestigd. De stikstof die vrijvalt door het stoppen van veebedrijven, komt te koop. „Dat kunnen wij zijn, maar ook een private partij.”

Grond aankopen

Grashoff maakte ook duidelijk dat hier en daar wel grond rond Natura 2000 zal worden aangekocht, maar dat in de randzones rond deze gebieden landbouw blijft. Hij denkt wel aan extensieve vormen van veehouderij. Hij weest erop dat de provincie zelf wel middelen heeft voor aankoop van grond en voor bijvoorbeeld waterbeheer (vernatting) nabij bepaalde natuurgebieden. „We hebben nu een knelpunt met stikstof. Maar met goed beleid staat er over 10 tot 15 jaar ook een resultaat.”