Javascript vereistHier vind je instructies over hoe je Javascript activeert in de web browser

Fotoserie: Splitfeeding en daglicht in ondergrondse etagestal

Splitfeeding, daglichtramen in zowel de zijmuur als het plafond en een eierband voor iedere etage zijn de meest opvallende zaken in de etagestal van Jeroen Rohaan. De leghennenhouder uit het Twentse Enter (OV) neemt na zeven jaar de tweede etage van zijn scharrelstal in gebruik. Zijn onderste etage zit anderhalf meter onder het maaiveld.

Jeroen (53) en Janita (46) Rohaan op de nieuw ingerichte etage in hun scharrelhennenstal. Na een verbouwing nemen ze de tweede etage na zeven jaar in gebruik. Hierdoor verdubbelen ze in aantal scharrelhennen van 32.750 naar 65.500 en groeien naar in totaa — Jeroen (53) en Janita (46) Rohaan op de nieuw ingerichte etage in hun scharrelhennenstal. Na een verbouwing nemen ze de tweede etage na zeven jaar in gebruik. Hierdoor verdubbelen ze in aantal scharrelhennen van 32.750 naar 65.500 en groeien naar in totaal 96.000 leghennen. Naast de scharrelhennen houdt hij in één stal 30.500 vrije uitloop hennen. Rohaan bouwde in 2013 een etagestal, waarvan de onderste etage anderhalve meter onder het maaiveld ligt. „Vroeger liepen in dit gebied in Enter veel riviertjes en sloten. De grond is daardoor de eerste meters erg wisselend. Een etagestal anderhalve meter onder het maaiveld bouwen, was daardoor destijds goedkoper dan grond aanvoeren voor grondverbetering en daarop een normale enkele etage scharrelstal bouwen.” De tweede etage wilde hij veel eerder dan in 2020 in gebruik nemen, maar de vergunningverlening liep erg stroef. Voor 2013 vroeg hij bewust voor één etage een vergunning aan omdat hij dat sneller vergund kreeg en om niet te hoog gefinancierd te zitten. Rohaan heeft vier parttime medewerkers. Hij heeft iedere morgen hulp van een medewerker, ook op zaterdag en zondag, en woensdag de hele dag. Janita werkt drie dagen per week buitenshuis en houdt zich niet bezig met het leghennenbedrijf, maar is wel de sparringpartner van haar man. Ook is Janita mmmEggie.

Evenals in zijn onderste etage koos Rohaan voor het Natura Step volièresysteem van Big Dutchman. „In de onderste etage werken we prettig met dit volièresysteem”, motiveert hij. „Ieder volièresysteem heeft zo zijn plussen minnen. Door uit ieder volièresyst — Evenals in zijn onderste etage koos Rohaan voor het Natura Step volièresysteem van Big Dutchman. „In de onderste etage werken we prettig met dit volièresysteem”, motiveert hij. „Ieder volièresysteem heeft zo zijn plussen minnen. Door uit ieder volièresysteem de beste dingen over te nemen, ontwikkel je het beste volièresysteem. In de praktijk kan dat echter niet omdat je moet kiezen uit één systeem van één fabrikant.”

De leghennenhouder start op verzoek van zijn voerfabrikant de huidige ronde met splitfeeding. Vanaf een leeftijd van 35 weken krijgen alle hennen in zijn scharrelstal straks een eiwit-, energie- en fosforrijk ochtendvoer en een calciumrijk middagvoer. „An — De leghennenhouder start op verzoek van zijn voerfabrikant de huidige ronde met splitfeeding. Vanaf een leeftijd van 35 weken krijgen alle hennen in zijn scharrelstal straks een eiwit-, energie- en fosforrijk ochtendvoer en een calciumrijk middagvoer. „Andere leghennenhouders zijn positief over splitfeeding vanwege de iets lagere voergift en iets lagere voerkosten en het iets hogere aantal eerste soort eieren”, verklaart Rohaan. Zijn voerfabrikant betaalde de investering in extra silo’s en vijzels. Indien splitfeeding hem meer rendement oplevert, betaalt hij een deel van de meerinvestering terug. Dat sprak hij af met zijn voerfabrikant. De pluimveehouder gaat de resultaten met splitfeeding vergelijken met die in zijn vrije uitloopstal.

Tussen beide stallen van Rohaan staan vier voersilo’s zodat Rohaan splitfeeding kan toepassen.

„De kegel van de silo is breder dan normaal gesproken. Volgens de fabrikant van de silo’s vindt er daardoor geen ontmenging plaats”, zegt Rohaan. Nu voert hij elke twee weken iedere silo leeg. „Ik wil niet dat er nieuw voer op oud voer gelost wordt. Zo ho — „De kegel van de silo is breder dan normaal gesproken. Volgens de fabrikant van de silo’s vindt er daardoor geen ontmenging plaats”, zegt Rohaan. Nu voert hij elke twee weken iedere silo leeg. „Ik wil niet dat er nieuw voer op oud voer gelost wordt. Zo houd ik de silo’s schoon en voorkom ik dat er voer aanplakt aan de silowanden.” Bij splitfeeding wil hij ook iedere twee weken elke silo leeg voeren.

In de zijmuren zitten daglichtramen. Door de ramen komt voldoende daglicht voor de 3 procent daglichteis van KAT en IKB.

Ook in het plafond zitten daglichtramen. Rohaan investeerde daarin omdat minstens 3 procent van de staloppervlakte over daglicht moet beschikken, zodat de stal in aanmerking kwam voor de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV). „Aangezien MDV echter een factor — Ook in het plafond zitten daglichtramen. Rohaan investeerde daarin omdat minstens 3 procent van de staloppervlakte over daglicht moet beschikken, zodat de stal in aanmerking kwam voor de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV). „Aangezien MDV echter een factorenberekening hanteert, komen wij met alleen daglicht via zijkant tekort.” De leghennenhouder is zelf geen voorstander van daglichtramen in het plafond. „Door de daglichtramen in het plafond komt er op zonnige dagen veel te veel daglicht de stal binnen waardoor er lichte plekken ontstaan waar de hennen op elkaar kruipen”, vreest hij. „Ik heb in de daglichtramen in het plafond geïnvesteerd omdat dit moest van de MDV.” Alle eieren van hem gaan naar een Duitse eierhandelaar en zijn bestemd voor de Duitse markt. Hij houdt al jaren enkel witte hennen. Rohaan verkoopt zijn eieren op basis van NOP-notering. „Ik vind de NOP-notering een redelijke afspiegeling van de markt”, motiveert hij.

Hij koos voor zogeheten Corax verlichting van Hato Light. „Een collega-leghennenhouder uit de studiegroep is hier zeer over te spreken. Daarom heb ik hier ook voor gekozen.” In de onderste etage werkt hij met hoogfrequente TL-verlichting.

Onder het volièresysteem hangen twee ledslangen, de zogeheten Flex-led van Big Dutchman. „Iedere stelling vind ik met 2,5 meter te breed voor één ledslang. Bij maar één ledslang is de kans op grondeieren onder het systeem groter.”

De deuren van de tussenwanden zijn op verzoek van Rohaan erg laag bij de grond geplaatst zonder onderplank. „Ik kan zo makkelijker met een kruiwagen de afdeling inrijden om pikstenen of luzerne bij te vullen.” De vorige koppel hield hij zijn scharrelhenne — De deuren van de tussenwanden zijn op verzoek van Rohaan erg laag bij de grond geplaatst zonder onderplank. „Ik kan zo makkelijker met een kruiwagen de afdeling inrijden om pikstenen of luzerne bij te vullen.” De vorige koppel hield hij zijn scharrelhennen tot 90 weken aan. „Hoe vaak ik pikstenen of luzerne moet vervangen, varieert per ronde sterk.” Hij hoorde van collega’s dat die wel eens wekelijks luzerne moeten vervangen. Vroeger had Rohaan luzernebalen in de stal liggen. De afgelopen koppels hangt hij de luzernebalen in een net. Hij begon een aantal jaren geleden met aanbieden van luzerne in ruifjes omdat hij toen een ronde had waar zijn hennen chronische darmontsteking hadden. „Via luzerne kwamen de darmen weer enigszins tot rust.”

Rohaan koos voor een automatisch spoelsysteem. „In onze oudste stal uit 2004 spoel ik zelf de drinklijnen wekelijks door. In mijn andere stal spoel ik de drinklijnen iedere dag door. Een hen drinkt meer dan dat ze vreet. Waterkwaliteit moet de hele ronde — Rohaan koos voor een automatisch spoelsysteem. „In onze oudste stal uit 2004 spoel ik zelf de drinklijnen wekelijks door. In mijn andere stal spoel ik de drinklijnen iedere dag door. Een hen drinkt meer dan dat ze vreet. Waterkwaliteit moet de hele ronde goed zijn. Dagelijks drinknippellijnen spoelen zorgt ervoor dat het water in de drinknippels schoon blijft.”

Alle hennen krijgen water van zijn eigen drinkwaterinstallatie. Via twee dosators kan Rohaan entingen (IB) en zuren toevoegen aan het drinkwater toevoegen.

Om zo veel mogelijk eerste soort eieren te rapen, koos hij als één van de weinige leghennenhouders in zijn etagestal niet voor een elevator maar werkt hij met een aparte eierband per stal en etage. „Met een elevator creëer je een overgang voor de eieren. — Om zo veel mogelijk eerste soort eieren te rapen, koos hij als één van de weinige leghennenhouders in zijn etagestal niet voor een elevator maar werkt hij met een aparte eierband per stal en etage. „Met een elevator creëer je een overgang voor de eieren. Bij iedere overgang kunnen er haarscheuren in de eieren komen. Een tweede soort scharrelei levert 2, 3 of soms zelfs 4 cent minder op. Ook al reduceer ik het percentage tweede soort eieren maar een paar procent, dan nog loont de investering in een extra eierband zich na een paar koppels”, denkt hij.

Op de eierbanden zitten potjes waar nog olie in moet zodat de eierbanden straks automatisch gesmeerd worden.

De leghennenhouder investeerde naast de bestaande eierinpakker in een andere tweedehandse inpakker met een capaciteit 36.000 eieren per uur. „Ik heb vier parttime medewerkers. Iedere morgen heb ik minstens één medewerker. Straks wil ik samen met de dienst — De leghennenhouder investeerde naast de bestaande eierinpakker in een andere tweedehandse inpakker met een capaciteit 36.000 eieren per uur. „Ik heb vier parttime medewerkers. Iedere morgen heb ik minstens één medewerker. Straks wil ik samen met de dienstdoende medewerker eerst de controlerondes lopen en dan samen de eieren afdraaien. Ik verwacht dat we dan binnen 3.30 uur alle eieren afgedraaid hebben zodat we niet meer tijd zijn met het verzamelen van de eieren.”

Rohaan investeerde ook een nieuwe palletizer die de eieren automatisch op pallets zet. Eerder werkte de pluimveehouder met een palletlift waarmee hij of zijn medewerker de stapels eieren zelf op de pallet moesten zetten. Dat vond Rohaan ook nog te arbeids — Rohaan investeerde ook een nieuwe palletizer die de eieren automatisch op pallets zet. Eerder werkte de pluimveehouder met een palletlift waarmee hij of zijn medewerker de stapels eieren zelf op de pallet moesten zetten. Dat vond Rohaan ook nog te arbeidsintensief. „Arbeidsverlichting vind ik erg belangrijk. Ik wil rugklachten en/of schouderklachten bij mij en mijn medewerkers graag voorkomen.”

In het volièresysteem zitten zogeheten Jump-inn’s zodat de hennen makkelijker door het systeem kunnen bewegen.

De leghennenhouder investeerde in twee warmtewisselaars, één voor de onderste en één voor de bovenste etage, om de mest op de mestbanden te drogen. Hij werkte tot dit jaar met een luchtmengkast in de onderste etage. „De warmtewisselaar kan de eerste stap — De leghennenhouder investeerde in twee warmtewisselaars, één voor de onderste en één voor de bovenste etage, om de mest op de mestbanden te drogen. Hij werkte tot dit jaar met een luchtmengkast in de onderste etage. „De warmtewisselaar kan de eerste stap van de ventilatie verzorgen en ’s winters een groot gedeelte van de ventilatie. Dat vind ik een belangrijk voordeel ten opzichte van een luchtmengkast. Bovendien zijn collega’s die met een warmtewisselaar mest op de mestbanden beluchten hier te spreken over.”

Rohaan bouwde een schoorsteen zodat alle stallucht op maar liefst twaalf meter wordt uitgeblazen en zijn buren minder hinder ondervinden. Door deze aanpassingen kan zijn achterbuurman een huis bouwen die 25 meter dichter bij zijn stallen staat. „Ik wilde — Rohaan bouwde een schoorsteen zodat alle stallucht op maar liefst twaalf meter wordt uitgeblazen en zijn buren minder hinder ondervinden. Door deze aanpassingen kan zijn achterbuurman een huis bouwen die 25 meter dichter bij zijn stallen staat. „Ik wilde hiermee de omgeving en mijn buren tegemoet komen, maar wellicht heb ik mij zelf hiermee in de voet geschoten.”

De zijkant van de fraaie antraciet stal die Rohaan dus al in 2013 bouwde

De familie beschikt ook over een kijkersruimte. „We ontvangen hier veel schoolklassen om uitleg te geven over hoe het er op ons leghennenbedrijf aan toe gaat.”

De onderste etage is 2013 is nagenoeg identiek aan de nieuwe bovenste etage. Hoewel de vloer van de onderste etage anderhalve meter onder het maaiveld ligt, wordt het strooisel niet vaak nat. „Bij hele harde regen komt er wel eens via de luchtinlaatventie — De onderste etage is 2013 is nagenoeg identiek aan de nieuwe bovenste etage. Hoewel de vloer van de onderste etage anderhalve meter onder het maaiveld ligt, wordt het strooisel niet vaak nat. „Bij hele harde regen komt er wel eens via de luchtinlaatventielen regenwater de stal binnen. Dat droogt dan ook snel weer op. Natter strooisel omdat de vloer anderhalve meter onder het maaiveld ligt, hebben we niet.”

Rohaan maakte de helling om de stal in en uit te rijden bewust in de stal en niet buiten de stal. „Als je buiten een put maakt om de stal in te rijden, kan daar water in gaan staan wat de stal in loopt. Dat wilde ik niet.”

De lokale loonwerker is momenteel bezig een laadput te maken zodat zijn eierhandelaar de eieren sneller in kan laden.

Rohaan ontving in augustus in zijn vrije uitloopstal 30.500 hennen. „Twee leeftijden is wel een nadeel qua ziektedruk. Ik heb één keer een parasiet bij de kippen gehad. Toen liep de uitval sterk op. Bovendien moet je dan continu zeer alert zijn dat je de — Rohaan ontving in augustus in zijn vrije uitloopstal 30.500 hennen. „Twee leeftijden is wel een nadeel qua ziektedruk. Ik heb één keer een parasiet bij de kippen gehad. Toen liep de uitval sterk op. Bovendien moet je dan continu zeer alert zijn dat je de ziekte niet overbrengt naar de andere stal.” Hij wilde zijn vrije uitloop stal niet langer leeg laten staan. Donderdag 1 en vrijdag 2 oktober ontvangt hij de hennen in zijn scharrelstal. De afgelopen jaren draaide hij goed. „De laatste ronde heb ik mijn vrije uitloop hennen laten ruien. Normaal heb ik weinig grondeieren. Maar nadat ze vanuit de rui weer begonnen met leggen was het aantal grondeieren met zo’n 3 procent wel vrij hoog.” Hij liet die koppel in overleg met zijn eierhandelaar ruien en hield ze aan tot een leeftijd van 120 weken omdat de vraag naar eieren groot was. Zijn scharrelstal staat sinds eind maart leeg.

In zijn vrije uitloopstal werkt hij met het zogeheten Natura Collony volièresysteem. „In 2003 vond ik dit een mooi systeem. Het Natura Step systeem bestond toen nog niet.” Hij nam zijn eerste stal in 2004 in gebruik.

Lees de reportage met het ondernemersverhaal van Jeroen Rohaan aanstaande zaterdag 26 september in de regionale agrarische vakbladen Vee & Gewas, Veldpost, Stal & Akker en Agraaf.

Lees de reportage met het ondernemersverhaal van Jeroen Rohaan aanstaande zaterdag 26 september in de regionale agrarische vakbladen Vee & Gewas, Veldpost, Stal & Akker en Agraaf. Klik hier om een gratis proefnummer voor een van deze agrarische vakbladen aan te vragen en hier om abonnee te worden op één van deze vakbladen.

Foto van Tom Schotman

Tekst: Tom Schotman

Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.

Beeld: Ellen Meinen

Dossier(s)

Dit artikel is onderdeel van de volgende dossiers:

Nieuwbouw leghennenstal

Praat mee

Pluimveeweb is ook actief op verschillende social media. Volg ons, blijf altijd op de hoogte van het laatste nieuws en praat mee.

Facebook Twitter LinkedIn

Nieuwsbrief

Ontvang drie keer per week (dinsdag, donderdag en zaterdag) gratis het belangrijkste nieuws uit de pluimveehouderij in jouw mailbox. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Pluimveeweb.nl en bevestig je aanmelding via de toegestuurde mail.

Wij wijzen je op het privacy statement van Agrio Uitgeverij B.V.