Coccidiose, hoe zit het ook alweer?
Coccidiose kan verstoring in de darm veroorzaken met als gevolg nattere mest, groeivertraging, hogere voederconversie en verhoogde uitval. Door vaccinatie komen kuikens al direct na vaccinatie in contact met de verwekker van coccidiose, de Eimeria-parasiet. Hierdoor gaat coccidiose beheersbaar en gecontroleerd door een stal heen. Uit een veldstudie die in 20171 bij traaggroeiende kuikens door MSD Animal Health is uitgevoerd, bleek dit al. Niet alleen werd daardoor de gewenste groei behaald, ook de voederconversie en darmgezondheid van de koppels in deze studie verbeterden significant. Fijn voor de vleeskuikens, maar ook voor uw portemonnee!
Eimeria, een lastige parasiet
De veroorzaker van coccidiose (de eencellige Eimeriaparasiet) heeft een gastheer (in dit geval de kip) nodig om te overleven en zich te vermenigvuldigen. De eerste besmetting van het dier vindt plaats door het opnemen van infectieuze eitjes van de Eimeriaparasiet uit de omgeving. De eitjes zijn bestand tegen omgevingsinvloeden en kunnen tussen twee rondes eenvoudig overleven in de stal.
Een heerlijk bed voor rijpende eitjes bevat vocht, warmte en zuurstof.
Om de dieren opnieuw te kunnen besmetten moeten de eitjes rijpen. Dit rijpen, ook wel sporuleren genoemd, kan alleen onder specifieke omstandigheden plaatsvinden. Naast vocht, spelen warmte en zuurstof een rol. Eenmaal door het kuiken opgenomen doorloopt de parasiet de verschillende ontwikkelingsstadia, waarbij uiteindelijk de darmen worden beschadigd. Vier tot zeven dagen na de opname van de eitjes wordt er een veelvoud aan eitjes uitgescheiden via de mest. Als deze eitjes ook weer gaan rijpen in het (vochtige) strooisel loopt de besmettingsdruk in een koppel steeds verder op.
Er zijn 7 verschillende Eimeria-soorten die coccidiose kunnen veroorzaken, waarbij met name Eimeria acervulina, Eimeria maxima en Eimeria tenella een rol spelen bij zowel reguliere als traaggroeiende vleeskuikens.
De aanpak van coccidiose
De mate waarop coccidiose impact heeft op uw koppel is afhankelijk van de coccidiose-druk in uw koppel en de wijze waarop de kuikens weerstand tegen coccidiose kunnen opbouwen. Daarnaast spelen klimaat, kuikenkwaliteit, gezondheidsstatus van de kuikens, voeding en strooiselkwaliteit een belangrijke rol. Er zijn verschillende mogelijkheden om coccidiose te beheersen in een stal:
- Door het gebruik van coccidiostatica
- Door coccidiose-vaccinatie
Coccidiose-vaccinatie is erop gericht om gecontroleerd, uniform, voorspelbaar en vroeg immuniteit (weerstand) op te bouwen tegen coccidiose. Algemene hygiënemaatregelen en ontsmetting zijn ook belangrijke factoren die het verloop van coccidiose tijdens de ronden en de impact hiervan op de kuikens kunnen beïnvloeden.
1. Franny Pecher et al, (2017), IMPACT OF COCCIDIOSIS VACCINATION ON COCCIDIAL LESION SCORE, GUT HEALTH AND PRODUCTION PARAMETERS IN SLOW GROWING BROILERS