Landbouw- en milieucommissies EP steunen Farm to Fork-strategie

De meest opmerkelijke doelstellingen van deze strategie voor 2030 zijn 50 procent minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en uitbreiding van de biologische teelt naar 25 procent van de totale landbouwgrond in de EU. De onverwachte ruime steun van de parlementsleden is een opsteker voor vicevoorzitter Frans Timmermans van de Commissie.

Biologisch

SGP-Europarlementslid Bert-Jan Ruissen sprak zich tegen de opgelegde doelstellingen voor de boeren uit: „Dit soort top-down Brusselse maatregelen voor boeren werkt niet. Bij een nat jaar zoals dit zijn er nu eenmaal meer plantenziekten. Zonder gewasbeschermingsmiddelen riskeer je misoogsten en voedselschaarste. Ook voor de forse toename van biologische voeding lijkt vooralsnog weinig vraag onder de consumenten. In Nederland meldden supermarkten en handelaren onlangs dat de vraag zelfs afneemt.”

Ruissen noemt de praktische effecten van deze strategie zeer riskant voor de landbouw en de consumenten, terwijl de voordelen volgens hem voor milieu en klimaat beperkt zijn. Ruissen: „Ook onzeker is of we klaar zijn voor een landbouw met half zoveel gewasbeschermingsmiddelen. Geen jaar is hetzelfde: dreigen de uien straks weg te rotten bij een natte zomer als dit jaar? Moeten we aardappels gaan importeren van buiten de EU?”

Akkoord GLB

Vorige week donderdag ging de landbouwcommissie van het Europees Parlement al met een grote meerderheid akkoordmet de hervorming van het gemeenschappelijk Europees landbouwbeleid (GLB) voor de periode 2023-2027. Een van de belangrijkste resultaten van het al in juni bereikte compromis tussen de EU-lidstaten is de voortzetting van de directe inkomenssteun en een eerlijker verdeling van de steun, vooral aan kleine en middelgrote bedrijven en jonge boeren.

Andere belangrijke elementen van het akkoord zijn de toestemming aan de EU-lidstaten om eigen nationale plannen te maken over maatregelen inzake klimaat, milieu, dierenwelzijn, biodiversiteit en bodemgezondheid. De lidstaten moeten hun plannen wel nog dit jaar ter goedkeuring voorleggen aan de Europese Commissie. Die zal nagaan of ze stroken met de overeengekomen hervormingsmaatregelen. De plenaire vergadering van het EP zal de landbouwhervorming in november formeel goedkeuren.

Green Deal

Er komen dus financiële prikkels voor boeren die extra inspanningen doen op het vlak van klimaat en milieu. Voorbeelden zijn de biologische landbouw en geïntegreerde gewasbescherming. De EU-lidstaten moeten 25 procent van de rechtstreekse inkomenssteun voor boeren reserveren. Minstens 10 procent van de inkomenssteun moet herverdeeld worden ten gunste van kleine bedrijven. Het akkoord over de hervorming van het GLB past in de verdere vergroening van de landbouwsector, zoals wordt voorgesteld in de Green Deal van de Europese Commissie.

Belonen voor groene maatregelen

De drijvende kracht achter de transitie is zonder twijfel een reeks groene maatregelen, die boeren financieel belonen wanneer zij inspanningen doen voor het milieu en de resultaten daarvan kunnen aantonen. Deze werkwijze wordt nu voortgezet met verschillende initiatieven die onder de Farm-to-Fork strategie vallen, die ook op een meerderheid in het EP kunnen rekenen.

Na het EP moeten ook de EU-landbouwministers nog het licht formeel op groen zetten voor de landbouwhervorming. Twee jaar later dan gepland zal het GLB op 1 januari 2023 in werking treden. Tot dan geldt een overgangsregeling. Even dreigde de sfeer in de landbouwcommissie verpest te worden door een felle discussie over de vraag of leden van het Europees Parlement, die in de landbouw actief zijn, ook landbouwsubsidies mogen opstrijken. Het incident liep met een sisser af.