Verhoogde mycotoxinengehalten verwacht in granen

De BFA constateert dat door de natte zomer het mycotoxinengehalten in de bewaargranen hoger ligt dan vorig jaar. Zij roept daarom op tot waakzaamheid bij het gebruik van deze granen in de rantsoenen voor varkens. De BFA baseert haar waarschuwing op het Early Warning Systeem (EWS, een jaarlijks initiatief binnen de sector als toevoeging op het sectorale voedselveiligheidsplan. Daarmee worden zo snel mogelijk na de oogst gegevens verzameld. En komen de resultaten beschikking voor de graanhandel en graanverbruikers.

Er werden in 2021 in totaal 494 monsters genomen en geanalyseerd. 35 procent van de monsters werd genomen in Frans graan, 26 procent van de monsters was afkomstig van Belgisch graan. De overige granen waren van diverse oorsprong. Binnen de granen vormde tarwe de hoofdmoot van de monsters.

Het blijkt dat in 18,2 procent van de monsters minstens één mycotoxine kon worden aangetoond. Voor deoxynivalenol (DON) had dus circa 82 procent met een resultaat beneden de detectielimiet van 300 ppb (parts per biljoen). In 2020, een droge zomer, bedroeg dit nog 98 procent.

Voor zearalenon (ZEA) ligt 94 procent van de resultaten beneden de detectielimiet. In 2019 bedroeg dit 92 procent. De gehalten aan aflatoxine B1, fumonisine B1 en fumonisine B2 liagen allemaal onder de detectielimiet.

Door de natte weersomstandigheden liggen de resultaten hoger dan vorig jaar. Zeker voor granen die langer op het veld bleven staan, werden al verhoogde concentraties verwacht en waargenomen. Zeker bij een minder goede bewaring kunnen de gehalten nog stijgen. Ook voor de mais die nog geoogst moet worden, bestaat het risico dat daarin zich mycotoxinen ontwikkelen. Het is zinvol extra analyses te laten uitvoeren.

Mycotoxinen is een vaak onderbelicht probleem, ondanks dat bekendis dat ze een groot aantal negatieve effecten op varkens hebben, zoals infecties en vermindering van het immuunsysteem, vertering en voeropname. Schimmels produceren deze gifstoffen. Deze schimmels kunnen alle soorten granen, maïs en soja infecteren.