'Vrije uitloop verbetert welzijn leghennen'

In Nederland heeft bijna een derde (29 procent) van de leghennen toegang tot een buitenuitloop. Als er tenminste geen sprake is van ophokplicht vanwege de vogelgriep, zoals die nu al sinds oktober vorig jaar geldt. De buitenloop biedt de kippen meer mogelijkheden voor natuurlijk gedrag, meer ruimte en frisse lucht, aldus Monique Bestman in haar promotieonderzoek. ‘Dagelijkse toegang tot een vrije uitloop leidt tot minder verenpikschade en minder pikwonden, dus een beter dierenwelzijn’, constateert Bestman die op woensdag 5 april promoveerde aan de Universiteit Utrecht.

Vaker naar buiten

Leghennen verschillen in de mate waarin ze de uitloop gebruiken, aldus het onderzoek. Dat heeft onder meer te maken met ras, groepsgrootte, of er hanen bij de hennen lopen en de hoeveelheid daglicht in de stal. ‘Gemiddeld gaat hooguit de helft (47 procent) van de kippen uit een koppel tegelijkertijd naar buiten’, vertelt Bestman. ‘Dan gaat het vooral om bruine hennen. Ook kleinere koppels en koppels met hanen erbij gaan vaker naar buiten, of koppels met een beter verenkleed.’

Bomen en struiken

Bestman ontdekte ook dat begroeiing indirect het risico op vogelgriep kan helpen verminderen. In uitlopen waarvan het oppervlak voor minimaal acht procent is begroeid met bomen of struiken, worden minder wilde watervogels gezien; soorten die een risico vormen voor vogelgriep. ‘In landschappen met houtwallen of houtsingels zagen we minder watervogels rond kippenuitlopen dan in open landschappen’, zegt Bestman. Het risico dat kippen buiten de stal worden gegrepen door een roofdier, leek niet beïnvloed te worden door bomen en struiken. Uit een enquête bleek dat gemiddeld bijna 4 procent van de hennen met een uitloop gevangen en opgegeten wordt door een roofdier, vooral door roofvogels, op een totale sterfte van zo’n tien procent.’

Minder parasieteneitjes

Ook onderzocht Bestman het risico op infecties door darmparasieten in de uitlopen. ‘We hebben nauwelijks of geen eitjes van kippenparasieten in de grond van uitlopen aangetroffen. Infecties met darmparasieten zijn wijdverbreid aanwezig, maar we hebben geen verband kunnen aantonen met uitloopgebruik. Sterker nog, de stal lijkt een groter risico te zijn dan de uitloop: strooisel in de stal bevat meer parasieteneitjes dan de grond in de uitloop. Uit onderzoek onder biologische koppels in Zweden, Nederland en Italië bleek dat alleen de Nederlandse kippen ontwormd werden, maar dat ze globaal gezien evenveel worminfecties hebben als de buitenlandse kippen die niet werden ontwormd.’

Beste koop

Uit het onderzoek blijkt volgens Bestman duidelijk dat consumenten die dierenwelzijn hoog in het vaandel hebben, moeten kiezen voor eieren van kippen met een buitenuitloop. '‘Met de keus in de winkel bepaalt de consument hoe dieren in de veehouderij worden gehouden.'