ABN AMRO: 'Landbouwsector houdt zich ondanks kostenstijgingen goed staande'

Ondanks een uitzonderlijk jaar met enorme kostenstijgingen voor energie, veevoer en kunstmest houden veel landbouwsectoren zich dit jaar nog staande, concludeert ABN AMRO in de Sectorprognose Agrarisch 2022-2023. In veel gevallen zijn de afzetprijzen van agrarische producten namelijk voldoende gestegen om de hogere kosten te compenseren. In 2023 kan een lichte vraaguitval door de lagere koopkracht voor druk op de marges zorgen.

Verschillen subsectoren

Tegelijkertijd benadrukt de bank dat er grote verschillen zijn tussen de subsectoren. „Het beleid van het kabinet om de stikstofuitstoot te verlagen zal in 2023 nog beperkte invloed hebben op de productie in de veehouderijsectoren. De uitkoop van bedrijven lijkt komend jaar nog gering te zijn waardoor ook de productie van zuivel, vlees en eieren beperkt geraakt zal worden. Andere factoren spelen naar verwachting een grotere rol voor de volumes volgend jaar.

Hoge kosten

Voor de veehouderij blijven in 2023 de kosten hoog; tot nu toe konden veel ondernemers dit compenseren met hogere prijzen voor producten als eieren en pluimveevlees. Aldus ABN AMRO. „De prijzen voor melk zijn zelfs historisch hoog. Dit was het gevolg van een lagere melkaanvoer; in de eerste helft van 2022 daalde de productie met 1 procent.

In de varkenshouderij zetten de hoge kosten voor veevoer, energie en arbeid de marges onder druk. Deze sector heeft meer moeite dan de andere subsectoren om voldoende rendement te behouden.

De akkerbouw (+4 procent) heeft, mede door beter dan verwachte oogsten en gunstige prijzen, goed gepresteerd.” Voor 2023 ligt volgens ABN AMRO een stabiele ontwikkeling van de volumes voor de akkerbouw in het verschiet.

Dalende koopkracht

Hoewel de prestaties per segment wisselend zijn, weet de landbouw in 2023 goed stand te houden, verwacht ABN AMRO. Tegelijkertijd blijven de kosten in 2023 hoog en ontstaat meer druk op de prijzen, waardoor het voor veel boeren een uitdagend jaar kan worden, aldus de bank. „Door de lagere koopkracht zien we dat veel bedrijven stuiten op de grens van wat consumenten bereid zijn te betalen. Een lagere vraag vanuit belangrijke afzetlanden en van Nederlandse consumenten kan uiteindelijk de prijzen in de hele voedselketen onder druk zetten”, zegt Nadia Menkveld, Sector Econoom Agrarisch en Food van ABN AMRO.

Doorberekenen of niet

„Hoewel de kostenstijgingen over het hoogtepunt heen lijken te zijn, is het voor veel bedrijven de vraag of zij deze kosten kunnen blijven doorberekenen", vervolgt Menkveld. „Voeding is in principe conjunctuurongevoelig, maar de koopkracht staat onder druk en consumenten zullen vaker op prijs letten en hierop hun keuze baseren in het supermarktschap."

Marges onder druk

„Dit raakt de hele voedselketen en kan de marges onder druk zetten. In de varkenshouderij zien we dat bedrijven die in zonnepanelen, warmtewisselaars of andere energiezuinige oplossingen hebben geïnvesteerd hiervan profijt hebben. Ook in de akkerbouw kijken steeds meer boeren naar investeringen in duurzame oplossingen, bijvoorbeeld om water vast te houden en efficiënter te kunnen irrigeren.”