Zo belangrijk is het klimaat in de stal

Weet u hoe de luchtkwaliteit in de stal is door de dag heen? Een goede luchtkwaliteit is van groot belang voor de gezondheid van leghennen en daarmee voor de technische en financiële resultaten. In dit artikel geven we ook specifieke tips voor ventilatie in het voorjaar.

Het Klimaatplatform Pluimveehouderij geeft aan dat lucht de gezondheid negatief kan beïnvloeden als de luchtvochtigheid (RV) hoger is dan 85%, koolstofdioxide (CO_²) hoger is dan 2.500 ppm en het ammoniakgehalte (NH₃) hoger is dan 20 ppm.

Lucht verversen

Om de luchtkwaliteit aan de genoemde eisen te laten voldoen moet er geventileerd worden. Zo wordt de lucht ververst. Dit wordt geregeld door het minimumpercentage van de ventilatie. Is het te benauwd in de stal dan kan dit percentage verhoogd worden zodat er meer lucht ververst wordt. Hier zit wel een grens aan, omdat het ook niet te koud moet worden in de stal. Dit kan de gezondheid namelijk negatief beïnvloeden. Het Klimaatplatform geeft als advies een minimumventilatie van 0,7 m³/kg/uur. Dit kan verlaagd worden zolang de luchtkwaliteit binnen de grenswaarden blijft. Voornamelijk in de winter, wanneer minimaal geventileerd wordt, is het belangrijk om de luchtkwaliteit in de gaten te houden.

Hoe houdt u de luchtkwaliteit in de gaten?

De luchtkwaliteit kan het beste bepaald worden door het CO_²-gehalte in combinatie met de luchtvochtigheid te meten. De nieuwe generatie klimaatcomputers maakt het mogelijk om de gegevens te loggen. Door bijvoorbeeld elke 5 minuten te meten wordt inzichtelijk wat het verloop gedurende de dag is. Wanneer u ook de temperatuurcijfers logt kan een mooi overzicht gemaakt worden waarmee u kunt zien of de minimumventilatie goed afgesteld staat. Het voordeel van de hele dag loggen is dat u ook inzicht krijgt in wat er in de stal gebeurt wanneer er niemand aanwezig is (bijvoorbeeld ’s nachts).

Slimme stalmeters

AR beschikt over twee slimme stalmeters die bij pluimveestallen ingezet kunnen worden om de luchtkwaliteit te loggen. Door het analyseren van deze gegevens kan het klimaat extra gefinetuned worden.

Klimaatgegevens in stal met uitloop. Blauwe lijn: temperatuur | Groene lijn: CO2-gehalte

Praktijkvoorbeeld

In bovenstaande grafiek zijn de gegevens gelogd in een stal met uitloop. In de grafiek is de blauwe lijn de temperatuur en de groene het CO_²-gehalte. Het licht gaat rond 4.30 uur aan. In de periode dat de kippen wakker worden zie je dat ze meer gaan bewegen, mesten en drinken. Hierdoor stijgt de temperatuur snel. Ook zien we dat de kippen dan meer CO_² produceren. Deze periode loopt tot ongeveer 8.00 uur. Het CO_²-gehalte loopt dan tegen de kritische grens aan. Dit willen we liever voorkomen. Bij analyse van de data blijkt de nachtcorrectie tot 8.00 uur te lopen. Bij de nachtcorrectie is een hogere streeftemperatuur ingesteld. Hiervoor is gekozen omdat kippen in de nacht minder CO_² produceren en we de temperatuur in de stal graag op peil houden. Uit de grafiek blijkt dat er ‘s nachts voldoende wordt geventileerd tot het moment dat de kippen wakker worden. Na deze analyse is de looptijd van de nachtcorrectie aangepast. Deze correctie stopt nadat het licht aangaat. Hierdoor wordt er sneller meer geventileerd en wordt het CO_²-gehalte teruggebracht.

Plaats van CO_²-meter

De nieuwe generatie CO_²-meters zijn betrouwbaarder en de aanschafprijs is lager. De plaats waar de CO₂-meter geplaatst wordt in de stal is van belang. Het advies is om de CO_²-meter alleen te gebruiken voor metingen en deze data te loggen. Wat u beter niet kunt doen is het stalklimaat automatisch te laten compenseren op basis van de CO_²-meter.

Voorkom tocht

Naast het voldoende verversen van lucht is het belangrijk dat de kippen niet in de tocht zitten. Let er daarom op dat er, vooral in de nacht, geen tocht is. Tocht kan veroorzaakt worden door lucht uit inlaatventielen en door koude lucht die via de mestband - beluchting de stal in komt. Tocht die via de inlaatventielen binnenkomt en te snel op de kippen valt, kan gesignaleerd worden door middel van een rookproef met bijvoorbeeld een rookpatroon. Het beste moment om dit te doen is wanneer de kippen op stok zitten, bijvoorbeeld een uur nadat het licht uit is. Door het bijsturen van de inlaatventielen kan dit aangepast worden. Tocht via de mestbandbeluchting kan voorkomen worden door voldoende opgewarmde lucht de stal in te blazen. Lukt dit niet? Overleg dan met uw klimaatadviseur of specialist pluimvee van AR hoe u tocht kunt voorkomen.

Tips voor ventilatie in het voorjaar

Nu het voorjaar weer aanbreekt, zien we grote verschillen tussen dag en nacht: overdag is het warm en ’s nachts kan het vriezen. Dit zorgt voor grote verschillen in temperatuur van de binnenkomende lucht. Doordat het overdag warm is kan de staltemperatuur fors boven de streefwaarde uitkomen, waardoor de ventilatie harder gaat draaien. Wanneer de kippen ’s avonds op stok gaan is het belangrijk om de binnenkomende lucht goed over de kippen heen te sturen. Ventileer ook niet te hard en te lang door om de gewenste streeftemperatuur te behalen.

Belangrijke aandachtspunten:

Verhoog de streeftemperatuur als de staltemperatuur fors boven de ingestelde streeftemperatuur komt (20-21 °C).
Verleng eventueel de bandbreedte.
Zorg dat de inlaatventielen en de ventilatoren goed schoon zijn.
Controleer of de inlaatventielen bij minimale ventilatie tenminste 2 cm open staan en de juiste luchtstroom hebben.
Controleer of de zomerkleppen allemaal open kunnen, nu deze weer meer gebruikt zullen worden.
Let op de temperatuur van de mestbandbeluchting, zorg dat er geen koude lucht (<18 °C) bij de kippen komt.

Het klimaat kan goed beoordeeld worden door op het niveau van de kippen te gaan zitten. Kijk daarom ’s avonds hoe de luchtstromen bij de kippen lopen.

Stalklimaat is onderdeel van onze Ei-plus aanpak

Wilt u meer informatie of advies over stalklimaat? Of bent u benieuwd wat onze Ei-plus aanpak voor uw bedrijf kan betekenen? Neem dan contact op met uw pluimveespecialist of met Henno van den Bruinhorst, 06-55334277.