Deskundigen: Varkens zijn 'potentieel mengvat' voor vogelgriep
Gemengde bedrijven met varkens en pluimvee, varkensbedrijven met een uitloop, bedrijven nabij pluimveebedrijven of in watervogelrijke gebieden, zijn potentieel een mengvat voor vogelgriep (HPAI) en varkensinfluenzavirussen en vormen daarmee voor Nederland het grootste risico op (ongemerkte) blootstelling aan mensen, schrijven de deskundigen in het advies.
Het is daarom volgens het Deskundigenberaad niet wenselijk om pluimvee en varkens op dezelfde locatie te hebben. 'Er zijn naar schatting momenteel zo’n 100 van dergelijke gemengde bedrijven. Mogelijk hebben ook bedrijven met een buitenuitloop een hoger risico, omdat varkens zo in contact kunnen komen met vogels en varkens gestorven vogels in de uitloop zullen opeten.'
Aanpak
Om een risico op besmetting te verkleinen, adviseren de deskundigen om een aanpak uit te werken die zich zou kunnen richten op deze bedrijven met het grootste risico. Daarnaast adviseert het Deskundigenberaad dat bioveiligheid meer prioriteit moet krijgen op varkensbedrijven. Het gaat dan specifiek over het risico op de insleep van vogelgriep.
Monitoring
Ook monitoring moet meer aandacht krijgen. Op dit moment wordt aan een aanpassing voor pluimveehouders en andere mogelijk blootgestelden gewerkt, wanneer op het bedrijf vogelgriep is vastgesteld.
In plaats van passieve monitoring, waarbij de GGD gebeld kan worden voor testen als er zich klachten ontwikkelen, wordt gewerkt aan een proactieve monitoring. Daarbij wordt aan iedereen, die blootgesteld is, een test aangeboden, ook als zij geen klachten hebben. In eerste instantie is dit uitgewerkt voor groepen zoals ruimers, dierenartsen en agrarisch ondernemers betrokken bij uitbraken onder pluimvee.
Het RIVM is gevraagd om dit meteen uit te breiden naar varkenshouders, indien er een HPAI-infectie bij de varkens op een varkensbedrijf zou worden vastgesteld. Deze adviezen worden door het ministerie van LNV opgepakt.
Vogelgriep bij varkens
Varkens worden op dit moment al bemonsterd als er een uitbraak is onder pluimvee op gemengde bedrijven. Er is in Nederland nog nooit HPAI-virus bij varkens aangetoond.
Op dit moment loopt een pilot naar influenzastammen op varkensbedrijven, de resultaten verwachten we in het najaar. Na de evaluatie van deze pilot-resultaten zal de aanpak van influenzavirussen op varkensbedrijven een vervolg krijgen.
Risico op vogelgriep bij mensen klein
Het risico dat vogelgriep van pluimvee overspringt op mensen is in Nederland nog erg klein. Toch zijn er wereldwijd wel signalen dat men op moet letten. Dat staat in een nieuw advies van het Deskundigenberaad Zoönosen.
De toename van besmettingen onder wilde zoogdieren wereldwijd is wel een aandachtspunt, vinden de deskundigen. In meerdere landen is vogelgriep (HPAI, H5N1) vastgesteld bij zoogdieren. In totaal gaat het om meer dan dertig virusssoorten, waarbij zoogdier-naar-zoogdier-transmissie niet uitgesloten kan worden.
Voorbeelden
Zo waren er op een nertsenhouderij in Spanje en onder zeeleeuwen in Peru een vogelgriepuitbraak onder zoogdieren plaats. Inmiddels is ook wereldwijd bij zes mensen HPAI H5N1 aangetoond. Twee daarvan kregen ook ziekteverschijnselen.
Deze besmettingen zorgen in Nederland voor een verhoogde waakzaamheid, ‘zeker ook omdat Nederland een van de hoogste dichtheden van dieren ter wereld heeft’, schrijft het kabinet.
Tekst: Bas Lageschaar
Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.
Beeld: Ellen Meinen
Bron: Tweede Kamer