Fotoserie: Van Kruistum kiest als eerste opfokker voor nieuw volière-opfoksysteem

Als eerste opfokker in Nederland koos de familie Van Kruistum voor het Pro Motion volière-opfoksysteem van Hellmann. De verwarmingspanelen in het systeem en de omhoogschuifbare hekken zijn de meest opvallende zaken in het systeem. „De warmte komt dankzij de verwarmingspanelen in het systeem de eerste dagen direct bij de kuikens. Ik verwacht hier een duidelijke plus van, in de vorm van een betere opstart”, zegt Ab van Kruistum.

Schoondochter Esmée, zoon Evert, vader Ab en zijn vrouw Elly van Kruistum-de Greef (van links naar rechts) in hun nieuwe opfokstal voor 25.000 biologische opfokhennen op hun gemengde bedrijf in Woudenberg (UT). Ze kozen als eerste opfokker in Nederland voor het Pro Motion volière-opfoksysteem van Hellmann. Ab legt uit waarom: „Op onze thuislocatie in Overberg (UT) werk ik in beide opfokstallen met het NivoVaria opfoksysteem. We kiezen nu bewust voor een volière-opfoksysteem, omdat er mestbanden onder het systeem zitten. Via mestbeluchting op de mestbanden kunnen we de ammoniakuitstoot terugdringen, zodat we relatief snel een vergunning kregen. We hebben meerdere volière-opfoksystemen bekeken. We hadden het beste gevoel bij dit systeem van Hellmann. Bovendien was de prijs aantrekkelijk.” In de stal staan drie rijen van het systeem. Beeld: Komptech Sambeek

In het systeem zitten verwarmingspanelen. „De warmte komt zo de eerste dagen direct bij de kuikens die hier behoefte aan hebben. Ik verwacht hier een duidelijke plus van, in de vorm van een betere opstart”, vertelt Ab. „We verwachten dat de verwarmingspanelen voldoende warmte afgeven om de stal op te warmen, maar hangen voor de zekerheid nog twee heaters in de stal – in ieder buitenste gangpad één. We kiezen hierin echt voor zekerheid”, verklaart Ab.

Door de hekken naar boven te schuiven en vast te zetten, heeft Evert makkelijk toegang tot het systeem. „In andere volière-opfoksystemen moet je hekken opzijschuiven. Hekken omhoog schuiven en vastklikken, vind ik makkelijker tijdens het bijvoeren, enten en laden van de hennen. In andere volière-opfoksystemen blijf je hekken opzijschuiven”, motiveert Evert. Hij kan de hekken de eerste week open laten. De eerste week springen de kuikens er dan nog niet uit.

In het systeem hangen ledlichtbuizen. In het systeem zit een lierplateau om de hennen te trainen. Dit is de belangrijkste reden waarom Van Kruistum in overleg met broederij Verbeek koos voor dit type volière. Er is in dit systeem een plateau aangebracht dat bij de kuikenopzet op de eerste leeflaag ligt. Vervolgens wordt het lierplateau (voorzien van een drinklijn) met het ontwikkelen van de kuikens mee omhoog gelierd, zodat ze op een natuurlijke wijze leren te bewegen tussen de leeflagen. Er kan zo opgefokt worden volgens hetzelfde principe waar Verbeek bij Nivo Varia opfok mee vertrouwd is. Beeld: Komptech Sambeek

De eendagskuikens worden opgevangen in het systeem. Na kuikenopzet blijven de hekken korte tijd gesloten, zodat de kuikens kunnen wennen aan het systeem. Beeld: Komptech Sambeek

De familie koos voor onderdrukventilatie. „In mijn beide opfokstallen, uit 2006 en 2009 op mijn thuislocatie in Overberg, werk ik ook met onderdrukventilatie. Dat werk prima”, motiveert Ab. „Als de uitloopschuiven opengaan, schakelt de ventilatie in onze nieuwe stal om van onderdrukventilatie naar ventilatie op basis van staltemperatuur”, legt Evert uit. „Gelijkdrukventilatie is duurder dan onderdrukventilatie en vergt meer stroom. We denken dat we met onderdrukventilatie prima kunnen ventileren in onze nieuwe stal vanwege onze goede ervaringen in Overberg”, verklaart Ab.

Voor de ventilatoren zit verduistering die de inval van daglicht voorkomt, zodat ze de stal overdag kunnen verduisteren tijdens bijvoorbeeld het enten. In de nok van de stal zit een verduisterbare daglichtstraat.

Naast de stal staat een warmtewisselaar waarmee ze de mest beluchten. „Dankzij onze keuze voor mestbeluchting is de ammoniakuitstoot van de nieuwe stal laag. De vergunningaanvraag ging hierdoor erg snel. We hebben de vergunning voor de nieuwe stal in januari vorig jaar aangevraagd en in juli vorig jaar hadden we deze al”, vertelt Ab.

Onder het systeem zitten mestbeluchtingsbuizen met gaten erin.

In de 68 meter lange (buitenwerk) en 25 meter brede stal zit aan beide zijden een overdekte uitloop van 4 meter breed. De binnenruimte van de stal is hierdoor 17 meter breed. Tijdens het maken van de foto’s, op dinsdag 6 juni, zijn installateurs nog volop bezig om alles tijdig gereed te krijgen.

De familie koos voor windbreekgaas in plaats van geperforeerd damwand. „Damwand gaat na verloop van tijd verkleuren door de zon. Windbreekgaas blijft langer goed en mooi”, motiveert Evert.

Het zeil kan automatisch oprollen, zodat de biologische opfokhennen na enkele weken van de uitloop gebruik kunnen maken, mits er geen ophokplicht geldt.

In de stal zitten uitloopschuiven en luchtinlaatventielen van Scan-Air.

Voor de luchtinlaatventielen zitten lamellen die handmatig in te stellen zijn, zodat de verse lucht ook het midden van de 17 meter brede binnenruimte van de stal bereikt. De opfokkers installeerden geen nevelkoeling in de nieuwe stal. „De bezetting in de opfok is veel lager dan in leghennen- of vleeskuikenstallen. De ventilatie is toereikend om op warme zomerdagen een aangenaam stalklimaat te creëren voor de opfokhennen”, motiveert Ab. „Misschien komt nevelkoeling van pas als het buiten 40 graden Celsius is en de hennen dan toevallig zestien of zeventien weken oud zijn. Maar dat komt bijna nooit voor. Het is in de zomer niet vaak warmer dan 35 graden Celsius. En wanneer dat wel zo is, moeten de hennen toevallig zestien of zeventien weken oud zijn.” Een opfokleghen heeft daarnaast veel minder last van hittestress dan bijvoorbeeld een vleeskuiken of leghen, omdat een opfokleghen maximaal 130 gram per week groeit.

Een grill boven de voergoot voorkomt dat kuikens in de voergoot kunnen vallen.

Evert van Kruistum kan de drinknippellijnen in de 68 meter lange stal automatisch doorspoelen. „De eerste dagen na de opzet van de nieuwe kuikens is het warm in de stal en drinken de kuikens nog weinig, waardoor de doorstroomsnelheid van het water laag is. Dan gaan we de drinknippellijnen dagelijks doorspoelen. Hoe vaak we de drinknippellijnen de rest van de ronde doorspoelen weten we nog niet. Dat hangt af van de waterkwaliteit en bepalen we in overleg met onze opfokbegeleider van Verbeek”, aldus Evert.

In het systeem en in de stal zitten putjes voor de afvoer van het spuitwater. De familie spuit de stal na iedere ronde schoon.

Het spuitwater komt in de put van de mestband terecht.

In die put heeft de familie een zuiggat gemaakt, zodat ze al het water er iedere ronde tijdens het schoonspuiten uit kunnen zuigen met een dompelpomp of gierton.

Het afvoerwater van de warmtewisselaar komt ook in de put terecht.

De mestband moest tijdens het maken van de foto’s op dinsdag 6 juni nog strakgetrokken worden.

De familie verwarmt de nieuwe stal met propaangas. „We hebben hier geen aardgas. Dus moeten we wel verwarmen met propaan”, vertelt Ab.

Aan de voorzijde van de stal zit een overdekte laadruimte voor de kippen. Dankzij de zwarte potdekselen voor- en achtergevel ziet de stal er fraai uit.

Een overzichtsfoto van hun bedrijf met links de kalverstallen die plaats bieden aan in totaal 500 vleeskalveren en rechts twee vleesvarkensstallen voor 750 vleesvarkens. Achter de vleesvarkensstallen staat de nieuwe opfokstal. Op hun thuislocatie, een paar kilometer verderop in Overberg (UT), houden ze 38.000 biologisch opfokhennen en 600 rosékalveren. Vader Ab (48) en zijn vrouw Elly (47) van Kruistum-de Greef zorgen voor de thuislocatie, hun zoon Evert (22) en schoondochter Esmée (22) van Kruistum-van Enk voor de locatie in Woudenberg. Ab verzorgt de dieren in Overberg en Evert die in Woudenberg. Beide vrouwen helpen tijdens piekmomenten. Schoondochter Esmée werkt daarnaast in de zorg.

Aan de buitenzijde van één van hun oude stallen zit een camera, zodat Evert kan zien wie er te gast is op zijn bedrijf.

Begin juli arriveren de eerste kuikens in de nieuwe biologische opfokstal. Ab van Kruistum begon in 2006 als nieuwkomer met opfokhennen. Het eerste jaar kwam de opfokbegeleider van broederij Verbeek bijna wekelijks op bezoek. „Voor mij was alles nieuw. Ik heb toen heel veel geleerd van hem, zoals het gedrag van de opfokhennen interpreteren. Dat moest ook wel om er gevoel bij te krijgen.”

Ab van Kruistum koos in 2006 bewust niet voor leghennen: „Leghennen vergen meer werk dan opfokhennen. Dan moet je zeven dagen per week eieren afdraaien. Ik zat niet verlegen om meer werk, maar wilde graag onze bedrijfsomvang vergroten, zodat we er een gezinsinkomen uit konden halen.” Lees het uitgebreide ondernemersverhaal van Ab en zijn zoon Evert Van Kruistum in vakblad Pluimveeweb van juli.

Lees het uitgebreide ondernemersverhaal van Ab en zijn zoon Evert van Kruistum in vakblad Pluimveeweb van juli. Vakblad Pluimveeweb van april verschijnt donderdag 13 of vrijdag 14 juli. Wil je het vakblad in gedrukte vorm ontvangen of wil je het digitaal lezen, kies dan hier voor een gratis proefperiode of kies meteen het abonnement dat het best bij jou past.

De familie organiseert aanstaande vrijdagmiddag 30 juni van 13.00 tot 17.00 uur een open dag voor alle geïnteresseerden op hun bedrijf aan de Hopeseweg 26a, 3931 PP in Woudenberg. Aanmelden voor de open dag is niet nodig. Wel wordt gevraagd de geldende hygiënevoorschriften in acht te nemen.

Tekst: Tom Schotman

Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.

Beeld: Susan Rexwinkel, Komptech Sambeek

Thema

Dit artikel is onderdeel van het thema:

Innovatie

Als boer zijnde wil je vooruit gaan. Maar vandaag de dag staat de agrarische sector voor grote uitdagingen. Op welke vlakken kunnen nieuwe technologieën en innovaties een rol spelen op jouw bedrijf? Maar ook: wat is de keerzijde van innovatie?

20 maart 202311 juli 2025

Dossier(s)

Dit artikel is onderdeel van de volgende dossiers:

Nieuwbouw opfokstal

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Fotoserie: Van Kruistum kiest als eerste opfokker voor nieuw volière-opfoksysteem

Tekst: Tom Schotman

Thema

Innovatie

Dossier(s)

Meer in editie

LTO/NOP: 'RAV-factor volièrestal aanpassen niet conform afspraken'

Column: Van gratis naar betaald

Column: Bewustwording of maskeren

Analisten twisten over stroomprijzen: vastzetten of spotmarkt?

'Alles wat we doen, moet wel iets opleveren'

Korte keten win-win voor boer en burger

'Meer maatschappelijk draagvlak en leuke bijverdiensten met winkel'

‘We willen dat Jan Modaal een fatsoenlijk doosje eieren kan kopen’

Internetberichten

'Consument komt terug van trager groeiers'

'Uitval direct uit de stal halen voorkomt pikkerij'

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: Van Kruistum kiest als eerste opfokker voor nieuw volière-opfoksysteem

Tekst: Tom Schotman

Deel dit artikel

Thema

Innovatie

Dossier(s)

Meer in editie

LTO/NOP: 'RAV-factor volièrestal aanpassen niet conform afspraken'

Column: Van gratis naar betaald

Column: Bewustwording of maskeren

Analisten twisten over stroomprijzen: vastzetten of spotmarkt?

'Alles wat we doen, moet wel iets opleveren'

Korte keten win-win voor boer en burger

'Meer maatschappelijk draagvlak en leuke bijverdiensten met winkel'

‘We willen dat Jan Modaal een fatsoenlijk doosje eieren kan kopen’

Internetberichten

'Consument komt terug van trager groeiers'

'Uitval direct uit de stal halen voorkomt pikkerij'

Praat mee

Nieuwsbrief